60 năm giải phóng Thủ đô, chúng tôi đã cố gắng tìm lại những hình ảnh Hà Nội vào đúng năm 1954 và đi chụp lại chính những địa điểm đó, vào năm 2014, để thấy Hà Nội của ngày ấy – bây giờ.
Dù có đi bốn phương trời
Lòng vẫn nhớ về Hà Nội
Hà Nội của ta, thủ đô yêu dấu
Một thời đạn bom… Một thời hòa bình.
(Nhớ về Hà Nội)
Hà Nội! – Hai tiếng thiêng liêng ấy tự bao giờ đã chẳng còn là một địa danh cụ thể nữa. Trong lòng mỗi người yêu Hà Nội, đó đã trở thành một phần của cuộc đời, một mảnh của linh hồn, hòa quyện và gắn bó với nhau chẳng thể tách rời. Yêu Hà Nội, là yêu một sáng tinh khôi, thả hồn chìm trong mùi hoa sữa phảng phất đến nao lòng. Yêu những cơn gió thu vương vít vị rêu phong của phố phường, những “ngõ nhỏ, phố nhỏ, nhà tôi ở đó”. Yêu một món ăn, một thức quà, một nét thanh lịch Tràng An. Yêu những hoài niệm miên man khi ngồi ở góc nhỏ tĩnh lặng, nghĩ về một thời khói lửa hào hùng. Yêu cả nhịp sống sôi động của ngày hôm nay, khi dòng người hối hả hòa vào nhau trên đường phố, giữa khung cảnh tấp nập mà vẫn rất đỗi yên bình.
Hà Nội, không chỉ là trái tim hồng của cả nước, đó còn là hiện thân của quá khứ hào hùng, của hiện tại bình yên, của tương lai đầy hứa hẹn. 60 năm đã trôi qua, biết bao thăng trầm, biến đổi với thời gian, Hà Nội cũng đã vươn mình, bước trên con đường hội nhập, phát triển. 60 năm, Hà Nội khoác lên mình chiếc áo mới, nhưng thủ đô của chúng ta vẫn giữ được những nét thâm trầm, cổ kính vốn dĩ, với “phố xưa nhà cổ, mái ngói thâm nâu”, với tiếng chuông nhà thờ vang lên như từng nhịp tim của những người Hà Nội, với nét duyên dáng của tà áo dài thấp thoáng bên tháp rùa cổ kính của thiếu nữ Hà Thành, và đường Cổ Ngư vẫn rất đỗi dịu dàng, lãng mạn như thế… Hà Nội, khiến người ta chẳng thôi yêu, chẳng thôi nhớ. Để rồi dù có đi đến đâu, phương trời nào, vẫn mãi nhớ về một Hà Nội, một thời hào hùng, và bình yên như thế…
“Hà Nội ơi! Nhớ về mùa thu Tháng Mười,
Hà Nội ơi! Ta nhớ không quên
Hà Nội ơi! Trong trái tim ta…”
(Hà Nội đêm trở gió)
Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết vào ngày 21/7/1954 (theo giờ Việt Nam) nhằm khôi phục lại hòa bình ở Đông Dương, nêu rõ việc quân Pháp phải rút khỏi miền Bắc Việt Nam.
Sáng ngày 10/10/1954, Ủy ban Quân-Chính Hà Nội và Đại đoàn 308 từ các cửa ô mở cuộc hành quân lịch sử vào Thủ đô. Giương cao lá cờ “Quyết chiến quyết thắng”, Trung đoàn Thủ đô dẫn đầu đoàn quân chiến thắng trở về giải phóng Hà Nội, trong tiếng nhạc hùng tráng, giữa rừng hoa, rừng cờ và tình cảm thắm thiết của 20 vạn nhân dân Hà Nội đổ xuống đường, đón mừng Ủy ban Quân-Chính và bộ đội.
Cờ đỏ sao vàng tung bay trên đỉnh cột cờ cổ kính như lời chào một trang sử mới cho đất nước Việt Nam.
Nguồn tham khảo: Tạp chí Life, Delcampe.fr, triển lãm “Hà Nội trong tôi”
Ảnh: Doãn Tuấn